Rẻ quạt
Iris domestica
Đặc điểm hình thái:
– Cơ quan sinh dưỡng:
+ Rễ: Rễ chùm.
+ Thân: thuộc loại thân thảo, có thân rễ dài, mọc bò sát đất, thân cao khoảng 0,5m mang lá mọc thẳng đứng dái 1m.
+ Lá: Lá đơn hình ngọn giáo dài, mọc cách xếp thành hai dãy trên một mặt phẳng, gân lá song song.
– Cơ quan sinh sản:
+ Hoa: Cụm hoa có cuống dài 20-40 cm, bao hoa có 6 mảnh màu vàng, cam có đốm đỏ.
+ Quả: Quả nang hình trứng có sọc ngang, chứa nhiều hạt.
+ Hạt: nhỏ màu xanh đen, hình cầu, sáng bóng.
– Thuộc ngành thực vật Hạt kín, nhóm Một lá mầm.
Công dụng:
– Thường được gây trồng để làm cảnh.
– Làm thuốc: Theo Đông y có vị đắng, tính hàn, thanh nhiệt giải độc, tán kết tiêu viêm, chỉ khái hóa đàm. Thân rễ và lá đều nhuận tràng lợi tiêu hóa. Vì vậy thường dùng rẻ quạt để trị viêm họng sưng đau, ho nhiều đờm rãi, kết đàm hạch; trong tai đau nhức, sưng amidan, sưng vú, tắc sữa; đại tiện không thông; đau bụng khi thấy kinh. Dùng ngoài trị vết thương trẹo chân, rắn cắn, đắp vết thương và trị đau răng.
